Okres pandemii jest czasem bardzo trudnym dla większości ludzi.
Psychiatra lek. Paweł Moczuło radzi nam poza dbaniem o bezpieczeństwo, też pamiętać o higienie psychicznej.
Podwyższony lęk o zdrowie, kryzys ekonomiczny często związany z ryzykiem utraty pracy będącej źródłem utrzymania, a także izolacja społeczna prowadzą do znacznego obniżenia samopoczucia psychicznego wielu osób [1].
Najczęściej występującymi objawami natury psychicznej są:
- wysoki poziom lęku dotyczący przyszłości (zachorowania, możliwości leczenia,
- stanu zdrowia bliskich,
- przyszłości zawodowej i ekonomicznej,
- tego jak będzie wyglądał świat) a także poczucie samotności i bezradności wynikające z ograniczeń związanych z zapobieganiem szerzenia się epidemii [2].
Nasilanie się takich objawów przy jednoczesnym braku możliwości przewidzenia dalszego rozwoju sytuacji może prowadzić do wystąpienia zaburzeń psychicznych – przede wszystkim stanów lękowych i depresji.
Szacuje się, że epidemia Covid-19 wraz ze wszystkimi jej skutkami może nawet potroić liczbę osób z objawami depresyjnymi [3]. Należy więc zachować wyjątkową czujność przy obserwacji stanu psychicznego zarówno siebie jak i bliskich osób.
Objawami, które powinny zwrócić uwagę jest:
- trwające dłuższy czas obniżenie nastroju,
- utrata zdolności przeżywania radości i przyjemności,
- nieuzasadnione utrzymujące się zmęczenie i brak energii,
- problemy ze snem,
- zmiany apetytu,
- wysoki poziom trwałego napięcia,
- utrzymujące się bóle głowy
- myśli rezygnacyjne,
- a tym bardziej samobójcze.
Jeśli zauważysz u siebie lub u kogoś z bliskiego otoczenia wyżej opisane symptomy koniecznie skontaktuj się z lekarzem psychiatrą.
W tych trudnych czasach bardzo ważne jest to, byśmy o siebie dbali ze szczególną troską i uważnością. Poza przestrzeganiem zasad i restrykcji wprowadzonych w celu unikania rozprzestrzeniania pandemii powinniśmy zachowywać dużą ostrożność jak i pamiętać o higienie naszego życia – zachowywaniu równowagi pomiędzy pracą, a odpoczynkiem, aktywności fizycznej, zdrowym odżywianiu i wzmacnianiu organizmu, kontaktach z ważnymi osobami (w formie zdalnej) oraz wzmacnianiu relacji z najbliższymi.
Organizacja Narodów Zjednoczonych w swoim raporcie [4] wskazuje, że w celu redukcji negatywnych dla zdrowia psychicznego skutków epidemii Covid-19 ważne jest utrzymywanie działań prowadzących do wzmacniania spójności społecznej i ograniczającej samotność (np. poprzez zapewnienie zdalnych form komunikacji szczególnie osobom nieprzyzwyczajonym do korzystania z nich – np. osobom starszym), inwestycja w zdalne formy wzmacniania i budowania zdrowia psychicznego (konsultacje, porady i interwencje specjalistyczne on-line), uruchomienie telefonicznych linii interwencji kryzysowych dla osób chorych, pracujących z chorymi oraz dotkniętych objawami depresyjnymi czy lękowymi oraz zapewnienie nieprzerwalności pomocy psychiatrycznej osobom potrzebującym oraz zadbanie o jak najwyższą ochronę specjalistów tę pomoc świadczących.
Podsumowując, by możliwie ograniczyć negatywny wpływ pandemii na stan psychiczny i w jak największym stopniu zminimalizować ryzyko wystąpienia depresji musimy dbać o bezpieczeństwo, ale też higienę psychiczną – swoją, najbliższych i społeczeństwa, w którym funkcjonujemy.
Pamiętajmy, by zachować dystans fizyczny i jedność społeczną.
Psychiatra • lek. Paweł Moczuło
__________________________________________________________________
[1] Sa L. How much “Thinking” about COVID-19 is clinically dysfunctional? Brain Behavior Immun 2020;
[2] Serafini G i in. The psychological impact of COVID-19 on the mental health in the general population An International Journal of Medicine, 2020
[3] Ettman CK i in. Prevalence of Depression Symptoms in US Adults Before and During the COVID-19Pandemic. JAMA Netw Open, 2020
[4] Policy Brief: COVID-19 and the Need for Action on Mental Health, United Nations, 2020