DIETA CUKRZYCOWA

Przedstawiamy praktyczny poradnik dla pacjenta z cukrzycą oraz z zaburzeniami typu insulinooporności przygotowany przez Diabetologa dr n. med. Arkadiusza Głowania.

Doktor Arkadiusz Głowania doświadczenie zawodowe zdobywał podczas pracy w Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, pod kierunkiem Prof. Jana Tatonia i Prof. Anny Czech, następnie w ramach pracy ambulatoryjnej jako diabetolog.

Praca doktorska z zakresu powikłań cukrzycowych w drobnych naczyniach krwionośnych. Jest autorem i współautorem 17 publikacji medycznych. Od kilku lat bierze udział w międzynarodowych zjazdach naukowych Europejskiego Towarzystwa Badań nad Cukrzycą (EASD), w 2020 roku również w sesjach naukowych Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego (ADA).

Pracuje również jako wykładowca w tematyce nowoczesnych terapii farmakologicznych w cukrzycy. Szczególnym zainteresowaniem zawodowym stała się terapia analogami GLP-1, leczenie otyłości oraz leczenie zaburzeń cukrzycowych oparte o ochronę komórek insulinowych. 

_______

 

PODSTAWOWE ZASADY DIETY CUKRZYCOWEJ

PRAKTYCZNY PORADNIK DLA PACJENTA Z CUKRZYCĄ ORAZ Z ZABURZENIAMI TYPU INSULINOOPORNOŚCI

Współczesna dieta cukrzycowa oparta jest o pojęcie indeksu glikemicznego (GI). Indeks glikemiczny mówi o tempie trawienia i wchłaniania węglowodanów z przewodu pokarmowego. Ma na niego wpływ szereg czynników, m.in. składnik pokarmu stanowiący źródło węglowodanów, stopień zmieszania lub powleczenia tłuszczem obecnym w pokarmie, stopień rozdrobnienia i przetworzenia pokarmu – im bardziej rozdrobniony pokarm, tym wyższy GI. Nie jest żadną średnią matematyczną składników pokarmu, wyliczanie go kalkulatorem świadczy o braku elementarnej wiedzy o diecie cukrzycowej. Obliczany jest na podstawie szeregu powtarzalnych badań - spożywania danego pokarmu przez ochotników (zarówno zdrowych, jak i tych z zaburzeniami typu insulinooporności), oznaczania stężenia glukozy, insuliny, opracowania statystycznego wielu prób ze spożyciem pokarmu. Im większa liczba prób i osób badanych została uwzględniona w opracowaniu, tym bardziej wiarygodne są jego wyniki. Oznaczaniem indeksu glikemicznego zajmują się nieliczne przygotowane do tego typu badań ośrodki, mające w tego typu badaniach doświadczenie, są to badania kosztowne. Opracowania indeksu glikemicznego umieszczane w internecie dotyczą zazwyczaj pojedynczych badań w poszczególnych instytucjach zajmujących się tego typu problematyką, nie są pozbawione błędów. Błędy mogą polegać na odmiennej reakcji organizmów przebadanych osób, odbiegającej od typowej reakcji średniej w populacji ogólnej, stąd możliwe różnice w różnych tabelach. Logiczne jest porównanie wartości indeksu glikemicznego w różnych tabelach - opracowaniach, bardziej wiarygodne są wyniki powtarzające się w kilku tabelach. Istotne jest sprawdzenie czy punktem odniesienia wartości w tabeli jest glukoza, czy białe pieczywo, wiele wartości przedstawianych w internecie dotyczy wyliczeń odnośnych do pieczywa. Zalecenia towarzystw naukowych dotyczące wyboru produktów z GI poniżej 55 dotyczą tabel, w których punktem odniesienia była glukoza.

Należy również uważać na przepisy kulinarne umieszczane w Internecie zawierające podstawowe błędy, np. jako składnik potrawy ziemniaki, kaszę jaglaną, owsiankę czy nadmiar owoców, często z zamieszczoną w podsumowaniu nieprawdopodobną, niską wartością indeksu glikemicznego całej potrawy. Jest wątpliwe żeby osoba umieszczająca przepis kulinarny wysłała porcje potrawy na kosztowne opracowanie indeksu glikemicznego, natomiast zawartość nawet jednego nieprawidłowego składnika psuje indeks glikemiczny całej potrawy, szkodę ponosi tutaj wyłącznie osoba z cukrzycą spożywająca taką potrawę. Nieprawdą jest też, że ładunek glikemiczny (częstszym pojęciem w diabetologii jest wymiennik węglowodanowy) jest ważniejszym pojęciem niż indeks glikemiczny. Wiele opracowań znajdujących się w Internecie sugeruje, że można spożywać produkty o podwyższonym indeksie glikemicznym pod warunkiem, że produkt ma niski ładunek glikemiczny. Osoby przedstawiające takie teorie nie wiedzą jednak, że istotą stanów przedcukrzycowych i cukrzycy jest postępująca utrata liczby komórek insulinowych, a szybko trawiące się cukry ostro przeciążają komórki insulinowe, doprowadzając do ich szybszego obumierania. W zespołach insulinooporności sama insulinooporność to nie jedyny problem, dużo ważniejszym problemem jest progresja zaburzenia w postaci narastającej i nieodwracalnej utraty komórek beta trzustki. Również autorzy książek przedstawiający atrakcyjną perspektywę wyleczenia cukrzycy za pomocą samej diety zdają się nie zdawać sobie sprawy z tego faktu. Dla mnie dużo atrakcyjniejszy byłby tytuł „jak spowolnić postęp cukrzycy za pomocą diety” niż „jak wyleczyć cukrzycę za pomocą diety”, ten drugi tytuł świadczy o braku podstawowej wiedzy na temat cukrzycy u autora książki.

ZASADY OGÓLNE DIETY CUKRZYCOWEJ

Dieta cukrzycowa wyróżnia się wśród innych diet pewnymi niezłomnymi zasadami, które kolejno zostaną omówione. ⚠️ Łamanie tych zasad przyspiesza rozwój cukrzycy, a każdy z błędów dietetycznych przeciąża i uszkadza komórki insulinowe. 

Trzeba pamiętać, że oprócz godzin poposiłkowych, godziny poranne również cechują się dużym obciążeniem dla wysp trzustkowych, jest to spowodowane wysokimi stężeniami hormonów działających przeciwstawnie do insuliny. W tej porze wątroba pod wpływem glukagonu produkuje też największe ilości glukozy w procesie glukoneogenezy. Z tego względu w godzinach porannych należy w posiłkach maksymalnie ograniczać węglowodany, a zwiększyć ilość białka. Dieta cukrzycowa jest dietą zdrową dla wszystkich ludzi, jest dietą ciężkostrawną (węglowodany w tej diecie trawią się powoli), przeciwstawną diecie lekkostrawnej, cywilizacyjnej, inaczej – wysokoprzetworzonej. Stąd, jeżeli w jakiejś rodzinie jest osoba z cukrzycą lub stanem przedcukrzycowym, dobrze jest jeżeli cała rodzina przechodzi na zdrową dietę cukrzycową, każdy odniesie z takiej diety korzyści. Dieta cukrzycowa zaczyna się w sklepie spożywczym podczas zakupów – to co wkładamy do koszyka decyduje o późniejszym przestrzeganiu jej zasad.

Ze względu na ciężkostrawność węglowodanów dieta cukrzycowa może sprzyjać wzdęciom. Żeby ich uniknąć należy zadbać o odpowiednią ilość ruchu, dbać o regularność wypróżnień, ewentualnie korzystać z preparatów likwidujących wzdęcia, np. dimetykonu lub symetykonu.

Poradnik zawiera wiele informacji na temat dietetycznych wartości poszczególnych grup produktów oraz tabelę indeksów gimnicznych.

⬇️ Kliknij w zdjęcie aby zciągnąć poradnik w formacie pdf. Zachęcamy do przeczytania i wdrożenia!  🍲🥒🍅🥬🍆🦐🌰🐟

➽ Umów się on-line do Diabetologa dr n. med. Arkadiusza Głowania lub zapraszamy do kontaktu telefonicznego ☎️ 228738008