Ze względu na zbyt późną diagnostykę raka szyjki macicy, w Polsce NIE udaje się go wyleczyć 50% chorych kobiet.
Zadaliśmy kilka pytań lekarzowi ginekologowi, aby lepiej naświetlić temat profilaktyki raka szyjki macicy i roli cytologii. Na nasze pytania odpowiedział Ginekolog dr n. med. Filip Dąbrowskim.
Panie Doktorze, bardzo wiele młodych kobiet boi się raka szyjki macicy. Czy cytologia faktycznie może nas uchronić przed tą chorobą?
FD: Jednym słowem? – NIE!
Jak to?
FD: Cytologia jest podstawowym badaniem przesiewowym, a nie leczeniem czy szczepionką. Nie chroni przed chorobami szyjki macicy, ale pozwala wykrywać je na wczesnym etapie. Dzięki temu możemy wykonać dalszą diagnostykę i rozpocząć skuteczne leczenie.
Dalszą diagnostykę? Myślałam że cytologia to jedyne badanie. Wiele kobiet oczekuje na jej wynik jak na wyrok…
FD: Cytologia jest bardzo przydatną metodą. Powinna wykonywać ją każda kobieta po 25 roku życia, lub w ciągu roku od rozpoczęcia współżycia. Jest to proste, niebolesne badanie które trwa zaledwie kilka minut. Bardzo mnie cieszą akcje takie jak „Pink Lips” ponieważ pomimo to Polki zdecydowanie zbyt rzadko odwiedzają lekarzy, jedynie 30% z nich regularnie zgłasza się na cytologię.
Jak często powinny to robić? Jeżeli miałam dobry wynik kilka lat temu, to znaczy że jestem zdrowa...
FD: Niestety tak właśnie myśli wiele kobiet. To jeden z mitów – pomimo swoich zalet, pojedyncze badanie cytologiczne jest skuteczne w około 50-60%! Dopiero regularne wykonywanie badań, przynajmniej 1 raz na 3 lata (w przypadku prawidłowego wyniku) zapewnia wykrywalność raka szyjki macicy z ponad 90% skutecznością. Pamiętajmy jednak że rak to nie cały świat – swoim pacjentkom zalecam wykonywanie cytologii co rok – dzięki temu możemy działać z wyprzedzeniem i leczyć stany zapalne szyjki macicy zanim przeistoczą się w coś groźniejszego.
Jak można leczyć szyjkę macicy?
FD: Bardzo ważne jest utrzymanie prawidłowego środowiska pochwy. Odpowiednia higiena i szybkie leczenie infekcji pochwy to ważny element zapobiegania powstawania zmian dysplastycznych szyjki macicy. W celu zapobiegania infekcjom warto stosować profilaktykę probiotykiem dopochwowym zawierającym bakterie szczepu lactobacillus, które produkują kwas mlekowy pozwalający zachować odpowiednie Ph pochwy – chroni to przed infekcjami bakteriami i grzybami chorobotwórczymi. Przewlekła infekcja sprzyja nieprawidłowym przemianom w nabłonku szyjki macicy, szczególnie w przypadku infekcji wirusem HPV.
A co jeśli pomimo profilaktyki rozwinie się infekcja?
FD: Nie należy czekać z wizytą u ginekologa. Wiele kobiet, które zwlekało z badaniem, albo u których infekcja minęła sama, zgłasza się ze zmianami makroskopowymi na szyjce macicy. Taki stan nazywamy ektopią – nieprawidłowym nabłonkiem zmienionym w skutek zapalenia. Odbija się to na wynikach cytologii, które często są wtedy nieprawidłowe. Nie jest to powód do obaw, ale do wdrożenia leczenia. U większości kobiet pozwala ono skutecznie leczyć stany zapalne i zmiany przednowotworowe. Jeszcze raz podkreślę, że szyjkę można i trzeba leczyć zanim pojawią się nieodwracalne zmiany.
Jak rozpoznać infekcję wirusem HPV?
FD: Cieszę się, że Pani o tym wspomniała. Wirus brodawczaka ludzkiego, czyli właśnie HPV jest główną przyczyną powstawania raka szyjki macicy. Wbudowuje się on do komórek organizmu prowadząc do ich nieprawidłowych przemian. Widać to w wynikach cytologii, szczególnie wykonywanej nowoczesną metodą LBC. Niestety sama infekcja przebiega dla pacjentki bezobjawowo – nie boli, nie daje obfitej nieprawidłowej wydzieliny jak infekcje grzybicze czy bakteryjne. Najczęściej rozpoznać możemy ją w badaniu ginekologicznym po niewielkich grudkach/brodawkach na wargach sromowych czy w pochwie. Co ważne, nie każdy rodzaj tego wirusa jest onkogenny. Niektóre sprzyjają jedynie powstawaniu brodawek. To z jakim wirusem mamy do czynienia nie da się ocenić „na oko”, konieczne jest pobranie badania w celu oceny mRNA. Jest to badanie, które można wykonać jednocześnie z cytologią płynową. Za jednym razem otrzymujemy wtedy pełen obraz sytuacji.
A co jeśli okaże się że kobieta jest zakażona niebezpiecznym szczepem HPV?
FD: Po pierwsze nie należy panikować. Sama infekcja nie wpływa na samopoczucie czy zdrowie, a dopiero jej efekty. Dlatego w przypadku rozpoznania nosicielstwa konieczne jest częstsze i dokładniejsze badanie cytologiczne, a w przypadku nieprawidłowości badanie kolposkopowe polegające na ocenie szyjki macicy pod mikroskopem. U młodych, zdrowych kobiet istnieje duża szansa na to, że w sprzyjających warunkach organizm zwalczy zarówno infekcję wirusem, jak i stan zapalny/przednowotworowy szyjki. Proces ten wymaga jednak dokładnego monitorowania przez lekarza.
Czy możemy zrobić coś, aby zapobiec infekcji?
FD: Współcześnie istnieje szczepionka przeciw 9 najczęściej występującym onkogennym typom wirusa HPV. W Australii, która kilka lat temu wprowadziła krajowy system szczepień zarówno dziewczynek, jak i chłopców w zasadzie wyeliminowała raka szyjki macicy z całego kontynentu. W Polsce o szczepieniach musimy pamiętać sami. Taka polisa na życie to dobry pomysł na prezent dla każdego 10-13 letniego dziecka. Szczepiąc się dbamy o zdrowie i życie nie tylko swoje, ale i swoich partnerów.
Szczepić można tylko dzieci?
FD: Szczepić powinno się wszystkich, którzy nie są zakażeni. Wirus HPV jest przenoszony drogą płciową, ryzyko istnieje więc przez całe życie. Już jedna dawka szczepionki znacząco zmniejsza nasze ryzyko zachorowania. Pamiętajmy że ponad 60% przypadków raka szyjki macicy występuje między 40 a 65 rokiem życia. Nigdy nie jest więc za późno na zabezpieczenie się na przyszłość.
A co po 65 roku życia?
FD: Zadam inne pytanie – a co po menopauzie? Wiele kobiet myśli, że po urodzeniu dzieci nie musi się badać, a jak zakończą miesiączkowanie już nigdy nie muszą chodzić do ginekologa. Nic bardziej mylnego! Samo ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy spada wraz z wiekiem, ale ze względu na osłabienie układu immunologicznego może przebiegać szybciej i bardziej agresywnie niż u młodych kobiet. Dlatego wszystkim, którzy nie mają pomysłu na noworoczny prezent warto zaproponować szczepionkę dla córki i wizytę z cytologią dla mamy. Pamiętajmy, że regularne badanie ratuje życie – a to bezcenny prezent.
Profilaktyka raka szyjki macicy • konsultacja ginekologiczna z cytologią • zadbajmy o zdrowie!
Pakiety PINK LIPS: KONSULTACJA GINEKOLOGICZNA Z CYTOLOGIĄ!
PINK LIPS Pakiet Cytologiczny : cena 210 zł
Konsultacja Ginekologiczna 200 zł + Cytologia 10 zł (rabat 80%!)
(cena regularna 250 zł : 200 zł konsultacja ginekologiczna + 50 zł cytologia)
lub
PINK LIPS Pakiet Cytologiczny + badanie HPV 14 genotypów: cena 330 zł
Konsultacja Ginekologiczna 200 zł + Cytologia 10 zł (rabat 80%!) + badanie HPV 14 genotypów 120 zł (rabat 33%!)
(cena regularna 430 zł = 200 zł konsultacja ginekologiczna + 50 zł cytologia + 180 zł HPV 12 genotypów)