Grzybica stóp i paznokci jest chorobą zakaźną

Grzybicę stóp i paznokci można z pewnością zaliczyć do chorób cywilizacyjnych. Jest to związane z dużą liczbą osób zakażonych, łatwością rozprzestrzeniania się oraz dogodnymi warunkami, które tworzy sam człowiek. Zakażenia grzybicze są poważnym problemem epidemiologicznym, dermatologicznym i społecznym. Statystyki podają, że na grzybicę chorują najczęściej osoby w wieku 20-30 lat oraz 50-60 lat, częściej mężczyźni. Musimy jednak pamiętać, że ryzyko istnieje dla każdego. U osób starszych grzybica atakuje, ze względu na częstsze występowanie schorzeń ogólnoustrojowych, które osłabiają organizm. Na infekcję grzybiczą narażone są na osoby chore na cukrzycę, z zaburzeniami hormonalnymi, stosujące immunosupresję. Z drugiej jednak strony młodzi ludzie są w równym stopniu narażeni na zachorowanie, ponieważ częściej przebywają w miejscach, gdzie mogą gromadzić się grzyby: w akademikach, na siłowniach, w salach gimnastycznych, na basenach, częściej także podróżując, stykają się ze słabymi warunkami sanitarnymi. Infekcja paznokci rzadko pojawia się przed okresem dojrzewania i dotyczy w podobnym stopniu kobiet i mężczyzn.

Statystyki

W populacji osób dorosłych nosicielstwo wynosi od 30 do 70 proc. Co piąty Polak choruje na grzybicę paznokci. W latach 1997-98 przeprowadzono największe ogólnoeuropejskie badanie schorzeń stóp o nazwie Projekt Achilles. Uczestniczyło w nim 20 krajów, w tym również Polska. Przebadano ok. 40 tys. mieszkańców naszego kraju. Wyniki badania pokazują, że najczęstszym schorzeniem stóp Polaków jest grzybica. Grzybicę międzypalcową stwierdzono u 42 % badanych, zaś 21% ma grzybicę paznokci. To właśnie autorzy Projektu Achilles określili grzybicę stóp jako chorobę cywilizacyjną. 

Przyczyny grzybicy stóp i paznokci

Grzybicę wywołują trzy rodzaje grzybów:

1. grzyby dermatofity,
2. grzyby drożdżopodobne,
3. grzyby pleśniowe.

Grzybica jest chorobą zakaźną. To znaczy przenosi się z człowieka na człowieka.

Można zarazić się przez bezpośredni kontakt z innym człowiekiem lub korzystając z przedmiotów należących do osoby chorej np. ręcznika, ubrań szczególnie obuwia, nożyczek do paznokci, przedmiotów do mycia. Jeśli w domu jest jedna osoba, która cierpi na grzybicę, ryzyko zakażenia u pozostałych domowników gwałtownie rośnie. Do infekcji może również dojść w takich miejscach jak ogólnodostępne kabiny prysznicowe, zwłaszcza z drewnianymi podłogami, siłownie, baseny. Grzybicą można zarazić się także od zwierząt.

Najczęstszą przyczyną rozwoju grzybicy stóp jest infekcja dermatofitami, które atakują naskórek, włosy i paznokcie. Zarodniki grzybów znajdują się wszędzie wokół nas, na ludzkiej skórze, sierści zwierząt, na meblach, dywanach. Jednak nie każda osoba, która ma kontakt z drobnoustrojami, zostanie zakażona. Do zakażenia wystarczy minimalne uszkodzenie skóry. Doskonałe warunki rozwoju grzybów znajdują się we wnętrzu butów. Dlatego, ludzkie stopy są najbardziej narażone na ten typ zakażeń.

Grzybica paznokci bardzo często współistnieje z grzybicą skóry stóp. Infekcja ma przewlekły charakter i często nawraca.

Mało przewiewne buty i skarpety ze sztucznych włókien sprzyjają rozwojowi choroby. Również osoby, które noszą to samo obuwie przez wiele godzin. Narażeni szczególnie na rozwój grzybicy są rolnicy, żołnierze, policjanci, także górnicy, murarze, sportowcy.

Objawy grzybicy stóp

Do najczęściej występujących objawów grzybicy stóp należą zmiany w wyglądzie skóry, wyraźnie odgraniczone i zaczerwienione plamy, swędzenie, pieczenie, pękająca skóra, pęcherzyki, zapalne grudki, złuszczanie skóry, może również pojawić się nieprzyjemny zapach stóp.

Zmiany grzybicze pojawiają się początkowo między piątym a czwartym palcem stopy, następnie między czwartym a trzecim. Następnie grzybica atakuje wszystkie przestrzenie międzypalcowe, przechodząc dalej na grzbiet i spodnią część stopy. Naskórek może być białawy, złuszczać się, pojawiają się wykwity pęcherzykowe, pęknięcia, zaczerwienienie.

Najczęściej występujące odmiany grzybicy skóry stóp:

1. międzypalcowa – zmiany chorobowe zlokalizowane są w przestrzeniach między palcami stóp, w przypadku braku leczenia infekcja rozprzestrzenia się na grzbiet, spodnią część stopy i krawędzie stóp, następnie na paznokcie;

2. złuszczająca, inaczej nazywana mokasynową – oprócz typowych czerwonych plam, na spodzie stopy i bocznych krawędziach stóp widoczne są skupiska silnie rogowaciejącego naskórka;

3. potnicowa – drobne pęcherzyki wypełnione surowiczą treścią, najczęstsza lokalizacja zmian to grzbiety stóp, spodnia część stopy, przestrzenie między palcami i pięty, może też występować nieprzyjemny zapach;

4. wrzodziejąca - charakterystyczne są zmiany nadżerkowo-wrzodziejące, często dochodzi do wtórnego zakażenia bakteryjnego, może prowadzić do powikłań z objawami ogólnymi.

Objawy grzybicy paznokci

Rozwój grzybicy paznokci najczęściej jest poprzedzony grzybicą międzypalcową stóp. Zaatakowany grzybicą naskórek staje się pomarszczony i wilgotny. W tych miejscach tworzą się pęcherzyki, skóra łuszczy się i zmiany ulegają rozszerzeniu . Może wypływać z nich ropa. Nie leczona grzybica atakuje paznokcie stóp. Zaczyna się od przebarwienia bocznej części płytki paznokcia na mętny biały, żółty lub czarny kolor. Następnie płytka zaczyna robić się gruba i unosi się, a cały paznokieć zmienia kolor i zaczyna boleć nawet przy niewielkim ucisku. Czasami dochodzi do sytuacji, kiedy trudno jest chodzić. 

Zasady zapobiegania grzybicy paznokci

1. po każdym myciu i kąpieli bardzo dokładnie, wytrzeć stopy, zwłaszcza przestrzenie między palcami,
2. nie należy korzystać z cudzych ręczników oraz przyborów do pielęgnacji skóry stóp (pumeksy, tarki, pilniki, nożyczki) - należy mieć własne,
3. na basenach, saunach używać własnych klapek,
4. nie należy pożyczać od innych butów ani kapci,
5. trzeba unikać skaleczeń skóry podczas samodzielnie wykonywanego pedicure,
6. korzystać z usług pedicure jedynie w sprawdzonych gabinetach, gdzie narzędzia są poddawane dezynfekcji,
7. unikać urazów płytki paznokciowej,
8. w przypadku nadpotliwości należy często zmieniać skarpety i buty - nawet kilka razy dziennie,
9. nosić bawełniane skarpety i przewiewne buty, unikać obuwia i skarpet wykonanych z syntetycznych materiałów, ponieważ zatrzymują pot, co prowadzi do maceracji naskórka
10. skórzane buty powinny być noszone z minimum 24 godzinną przerwą, nie powinny być noszone dzień po dniu,
11. nie dotykać bezdomnych kotów i psów, które mogą być nosicielem lub są chore na grzybicę.

Leczenie grzybicy stóp

Właściwa diagnoza jest kluczem do rozpoczęcia skutecznego leczenia infekcji grzybiczej. Objawy innych chorób skórnych mogą przypominać grzybicę stóp. I na odwrót, grzybica może przypominać inne schorzenia. Bardzo ważne jest, aby określić zarówno źródło infekcji jak, i drogę jaką nastąpiło zakażenie. Początkowe stadia infekcji można leczyć środkami miejscowymi. Wybór leku powinien być również poparty o to, jak bardzo jest nasilony towarzyszący stan zapalny. Jeśli, leczenie miejscowe okaże się nieskuteczne i objawy nie ustępują, konieczne jest leczenie ogólne, zgodne z zaleceniami dermatologa.

Leczenie grzybicy paznokci

Grzybica paznokci nie ustąpi samoistnie. Domowe sposoby są nieskuteczne i wymaga leczenia przez dermatologa. Leczenie jest trudne i długotrwałe, przede wszystkim z powodu wolnego wzrostu paznokci stóp. Współczynnik wyleczeń wynosi od 60 do 80%, a nawrotów w czasie 2 lat od 15 do 20%.

Obecnie istnieje wiele metod zwalczania grzybicy paznokci.

Terapia często kończy się niepowodzeniem, ponieważ po kilku tygodniach pacjent zniechęca się do stosowania kuracji lub zapomina stosować leki. Rodzaj leczenia i czas zależą od stopnia zaawansowania choroby. Gdy tylko zauważymy pierwsze zmiany w wyglądzie paznokcia, trzeba niezwłocznie pójść do lekarza. Wtedy zwykle wystarczy smarowanie lakierem lub naklejanie miniplastrów zawierających substancje grzybobójcze. Kurację trzeba kontynuować wiele tygodni.

Rozległe zmiany kiedy płytka paznokciowa jest zniszczona stosuje się leki doustne. Leczenie to powoduje, że substancja aktywna gromadzi się u nasady płytki i hamuje rozwój grzybów. Kuracja powinna trwać 3 miesiące, a niekiedy nawet rok.

Na uwagę zasługuje terapia pulsowa. Polega ona na doustnym przyjmowaniu leku przez 7 dni, następnie trzy tygodnie przerwy i tak należy powtórzyć 2 razy. Kuracja trwa 9 tygodni, ale nagromadzony w paznokciach preparat działa jeszcze przez 9 miesięcy. Pełny efekt terapeutyczny możemy zaobserwować po 10-12 miesiącach.

Buty w których używaliśmy w czasie zakażenia grzybicą należy wyrzucić. Można spróbować odkazić buty specjalnymi preparatami dostępnymi w aptekach.

Stosując odpowiednią profilaktykę można uniknąć zakażenia grzybiczego oraz długiego i trudnego leczenia.

 

Jeżeli nasz jakiekolwiek objawy grzybicy pinie zgłoś się do Dermatologa!

Umów się on-line lub zapraszamy do kontaktu telefonicznego 228738008