W ostatnich latach coraz częściej mówi się o tym, że antykoncepcja to wspólna odpowiedzialność partnerów. Przez wiele dekad to kobiety były obciążone wyborem i stosowaniem różnych form zapobiegania ciąży – od tabletek hormonalnych, przez wkładki, po plastry i implanty. Tymczasem mężczyźni mają dziś do dyspozycji więcej niż tylko klasyczne prezerwatywy. Jednym z najskuteczniejszych rozwiązań okazuje się wazektomia, czyli zabieg chirurgiczny dający długoterminową ochronę przed nieplanowaną ciążą.
Antykoncepcja dla mężczyzn – jakie są możliwości?
Na tle rozbudowanej oferty antykoncepcji kobiecej, męskie opcje wciąż wydają się ograniczone. Obecnie stosuje się głównie dwie metody:
– prezerwatywy – barierowa, odwracalna, dostępna bez recepty,
– wazektomia – trwała i jedna z najskuteczniejszych metod antykoncepcji na świecie.
Wciąż prowadzone są badania nad tabletkami, zastrzykami czy żelami hormonalnymi dla mężczyzn, jednak pozostają one na etapie testów klinicznych.
Prezerwatywy – klasyczna i odwracalna metoda
Prezerwatywa stanowi mechaniczną barierę, uniemożliwiającą plemnikom przedostanie się do dróg rodnych kobiety.
Skuteczność:
– przy prawidłowym stosowaniu: ok. 98%,
– w codziennym życiu: ok. 85%.
Zalety:
– ochrona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (HIV, HPV, kiła, chlamydia),
– łatwa dostępność i niska cena,
– brak wpływu na gospodarkę hormonalną i funkcje seksualne,
– możliwość stosowania „na żądanie”.
Wady:
– ryzyko pęknięcia lub zsunięcia się,
– dla części mężczyzn zmniejszenie intensywności doznań,
– konieczność konsekwentnego i prawidłowego stosowania.
Wazektomia – skuteczność ponad 99%
To prosty zabieg wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Polega na przecięciu i podwiązaniu nasieniowodów, co uniemożliwia przedostawanie się plemników do nasienia. Plemniki nadal są produkowane, ale organizm sam je wchłania.
Skuteczność:
– powyżej 99%,
– pełna ochrona pojawia się po kilku tygodniach.
Zalety:
– bardzo wysoka skuteczność,
– brak wpływu na libido, erekcję czy poziom testosteronu,
– komfort i brak konieczności pamiętania o zabezpieczeniu,
– poprawa jakości życia seksualnego.
Wady:
– zabieg uznawany za trwały, odwrócenie nie zawsze skuteczne,
– brak ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową,
– wymaga krótkiej rekonwalescencji.
Prezerwatywy czy wazektomia – co wybrać?
Lepszym wyborem będą prezerwatywy, gdy:
– mężczyzna planuje dzieci w przyszłości,
– występują kontakty z wieloma partnerkami,
– preferowana jest metoda natychmiastowa.
Wazektomia sprawdzi się, gdy:
– zakończono plany prokreacyjne,
– mężczyzna żyje w stałym związku i chce wygodnej, pewnej metody,
– para szuka trwałego rozwiązania antykoncepcyjnego.
Antykoncepcja męska – co przyniesie przyszłość?
Badania nad męską antykoncepcją hormonalną (tabletki, zastrzyki, żele blokujące nasieniowody) trwają i pokazują obiecujące wyniki. Jeśli wejdą na rynek, mogą stać się wygodnym, odwracalnym rozwiązaniem, łączącym zalety obu obecnych metod.
Podsumowanie
Wazektomia to najskuteczniejsza dostępna dziś metoda antykoncepcji dla mężczyzn – jej skuteczność przekracza 99% i zapewnia trwałą ochronę. Prezerwatywy są mniej skuteczne, ale jako jedyne zabezpieczają przed chorobami przenoszonymi drogą płciową i pozostają całkowicie odwracalne.
Wybór powinien zależeć od wieku, planów rodzinnych, liczby partnerów seksualnych oraz indywidualnych preferencji. Najważniejsze, aby decyzja była świadoma, wspólnie podjęta z partnerką i skonsultowana z urologiem.